In deze blogreeks vertel ik over de vraag die ik mij stelde: “Wat zijn eigenlijk prettige sociale interacties en is het herkennen van emoties bij anderen altijd belangrijk?” Deze blogs heten:

1. Wat betekenen sociale interacties voor mij
2. Is het nodig of is het handig om emoties van anderen te herkennen?
3. De uitdaging van het herkennen van emoties
4. Dicht bij jezelf staan, voor jezelf zorgen en jezelf accepteren is het belangrijkste (deze blog)

Woord vooraf

Toen ik voor het eerst kennismaakte met deze website was er naast interesse in het onderwerp, ook irritatie. Ik vroeg me af wat voor mij prettige sociale contacten zijn en of die niet beïnvloed worden door wat anderen vinden of door algemenere politieke of maatschappelijke opvattingen? En moet ik altijd maar mijn best doen? Deze blogreeks van vier artikelen, met in totaal elf hoofdstukken, is een uitwerking van de overdenkingen op die vragen.

Hieronder het vervolg van hoofdstuk acht van de derde blog.

9) Minder hard mijn best doen

Mijn zoektocht die volgde was niet meer zozeer: hoe kan ik mijn vaardigheden verbeteren, maar: hoe vind ik rust, hoe hou ik het prettig voor mezelf. De toenemende druk van buitenaf zoals in het begin van deze blog beschreven maakt dat niet altijd makkelijk.

Soms komt er echter een advies voorbij waar ik me aan kan optrekken. Zo werd er tijdens de introductie van een meditatie- en beeldhouwweek gezegd: doe deze week vooral niet je best en zorg goed voor jezelf; het resultaat zorgt wel voor zichzelf. Dat was een boodschap die ik nog maar zelden had gehoord. Het was die week nog erg moeilijk om dat advies op te volgen. Door alle spanning van iets nieuws in een onbekende groep lag ik halverwege de week met koorts en ontregeld darmstelsel in bed. Maar het was wel een advies dat bleef hangen.

Met name dankzij therapie en begeleiding leerde ik ontdekken wat goed voor mezelf te zorgen betekent. Als goed voor mezelf zorgen betekent dat mijn kleine sociale netwerk, groot genoeg is voor mij dan hoef ik niet zo hard te werken. Dan mag ik mijn schouders ophalen over wat anderen vinden. Het tegenstrijdige is dat ik nu ervaar dat daardoor sociale contacten juist beter gaan. Het hoeft niet meer te lukken en daardoor ben ik wat meer ontspannen. Dat schept rust.

10) Aangeven wat ik nodig heb

Als er rust is lukt het beter om dicht bij mezelf te blijven en aan te geven wat ik nodig heb en kan ik beter anticiperen op wat een ander nodig heeft. Als ik vanuit mijn mezelf en mijn eigen behoeften blijf communiceren lukt het heel vaak om voor mezelf te zorgen. Bijvoorbeeld als ik met de trein reis. Reizen is altijd erg stressvol en dan zit ik het liefst in stilte, maar het is vaak helemaal niet stil in een stiltecoupé.

Tegenwoordig ben ik steeds vaker tijdig genoeg met het maken van een opmerking. Ik kan dan nog op een vriendelijke toon vragen of ze zich realiseren dat ze in een stiltecoupé zitten en of ze alstublieft willen stil zijn of in een andere coupé willen gaan zitten.

Als ik te lang wacht, raak ik overprikkeld en wil ik alleen nog maar dat het lawaai nu stopt. Ik reageer dan bozig en commanderend, bijvoorbeeld: „u mag hier niet praten, dit is een stiltecoupé, u moet ergens anders gaan zitten”. Het gevolg is dat mensen zich aangevallen voelen en soms juist niet meer stil zijn. Eén keer werd juist met opzet gepraat en werden grappen over mij gemaakt. Ik bereikte precies het tegenovergestelde van wat ik op dat moment nodig had.

11) Aardig zijn voor jezelf

Ik begin steeds meer door te krijgen dat vertellen waar ik last van heb en hoe de ander daar rekening mee kan houden, beter werkt dan: jij doet mij dit aan en dat moet je nu stoppen. Dat betekent al een flinke verbetering in de sociale interactie.

Door overprikkeling lukt dat lang niet altijd en dan is het de kunst daar niet in te blijven hangen. Ik was altijd heel goed in mezelf op mijn kop geven, nu heb ik geleerd daar milder over te zijn. Ik kan nu vaker tegen mezelf zeggen: oké het is nu mislukt of het was even erg onaardig, maar daar kon ik even niets aan doen. Als ik mezelf de kans geef op mislukken geef ik mezelf ook de kans op slagen omdat ik het dan een volgende keer opnieuw probeer en niet stop met proberen.

Goed voor mezelf zorgen en aangeven wat ik nodig heb, heeft ook nog een ander effect. Zo ga ik nu bijna jaarlijks naar de meditatie- en beeldhouwweek en meld bijvoorbeeld aan het begin van de week dat ik sommige geluiden, zoals fluiten, heel slecht kan verdragen en of anderen daar rekening mee willen houden. Ook ben ik soms een paar uur ‘kwijt’, dan ben ik een rondje fietsen om mijn hoofd wat rust te gunnen.

Het bijkomend effect is dat ook anderen in de groep ruimte voelen om duidelijk aan te geven wat zij nodig hebben. Het voorkomt allerlei dubbele bodems en onuitgesproken verwachtingen.

 
Dit was het laatste deel van de blogreeks. Bekijk hier de eerste: Wat betekenen sociale interacties voor mij
We vinden het fijn als je onderaan in het berichtveld laat weten wat je van deze blogpost vindt en wat je er aan hebt gehad.

Geschreven door: Marianne Geboers, schrijfster en vormgeefster van het boek: Autisme in kaart. Diagnose in het autismespectrum op haar 47e. Lees meer over het boek

Autisme in kaart beschrijft hoe autisme een rol speelt in mijn dagelijks leven en welke vaardigheden en hulpmiddelen ik kan inzetten om in balans te blijven. De teksten worden ondersteund door schema’s, illustraties, graphics en foto’s.
Hoewel het boek gemaakt is voor mezelf blijkt het veel nuttige informatie te bevatten voor andere mensen met autisme én hulpverleners.
Herkennen van emoties van mezelf en van anderen, is slechts een klein onderdeel van het boek. Meer informatie vind je op: www.autismeinkaart.nl.

Wil je een overzicht van alle ervaringsverhalen op deze site, kijk dan hier.