Elementen die afleiden van het letten op andermans emoties – blogreeks Alice (4)
In deze reeks van vijf blogs schrijf ik over de uitdagingen die ik heb met face-to-face contact, oog-in-oog contact. Deze blogs heten:
- De moeite die ik heb met oogcontact hebben en om handen stil te houden
- Waarom ik -in de ogen kijken- moeilijk vind
- Hoe stemgeluid en het stellen van vragen mij helpt om de emoties van anderen te achterhalen
- Afleidende elementen waardoor ik mij minder op de ander kan concentreren (deze blog)
- De oplossing die ik gevonden heb voor mijn dilemma -wel of geen oogcontact-
Woord vooraf
Mijn naam is Alice en ik kreeg op middelbare leeftijd de diagnose Autisme Spectrum Stoornis. Deze diagnose kwam niet onverwacht. Wat ik moeilijk vond was dat ik ging (/moest) inzien dat ik in het afstemmen op de ander vaak echt niet zag wat er gebeurde.
Nu, zes jaar later, merk ik dagelijks dat ik erg veel heb geleerd en zelfs mijn Theory of Mind< id="target-id670b02c32fc7a" class="collapseomatic_content "> Theory of mind (ToM) is het vermogen om zich een beeld te vormen van het perspectief van een ander en indirect ook van zichzelf. Men maakt gebruik van Theory of mind wanneer men beschrijft wat een ander ziet, voelt of denkt vanuit zijn perspectief (Bron + video uitleg).> is beter geworden.
Afgelopen jaren heb ik veel nagedacht over vroeger toen ik deze diagnose nog niet had. Wat mij erg bezig blijft houden is de vraag: “hoeveel aan informatie heb ik gemist doordat ik oogcontact niet goed kon vasthouden”?
Afleidende elementen waardoor ik mij minder op de ander kan concentreren
Tijdens een gesprek zijn er dingen die mij afleiden. Hierdoor is het voor mij niet alleen moeilijk om te letten op wat de ander zegt, maar ook op wat hij voor emoties uit.
Bepaalde eigenschappen van mij veroorzaken een storend effect. Te denken valt aan:
- Wanneer ik de ander beleefd moet aankijken, krijg ik hoofdpijn of mijn stem gaat veranderen. Doordat ik dan gespannen ben hoor ik elk geluidje waardoor ik mij moeilijker kan concentreren op de inhoud van het gesprek en op de ander.
- Mijn handen kan ik niet stilhouden in een gesprek. Ik wil niet gaan fladderen of gaan tikken. Dit onderdrukken kost veel energie en ik concentreer mij niet meer goed op de (emotie van) de ander.
Interpreteren van taal in de juiste context kost tijd. De ander praat en zegt dingen die ik niet meteen begrijp. Vaak heb ik even tijd nodig om de informatie te verwerken. Soms snap ik dingen niet waarvan ik achteraf denk “hoe kon het dat ik dat niet begreep”. Twee voorbeelden:
- Soms komen begrippen voorbij die ik al vaak heb gehoord en waar ik de betekenis ook van weet en toch kan ik het dan niet plaatsen in een nieuwe situatie. “Hij heeft het niet van een vreemde”. De uitdrukking is mij bekend. Alleen is het in elke situatie weer de vraag wie bedoelen ze deze keer met “vreemde”.
- Voortdurend krijg ik beelden en associaties in mijn hoofd. Iemand zegt “ik speel even de advocaat van de duivel ”. Dan ontstaat onrust want dit betekent dat er iets niet goed is als er een duivel in het “spel” komt en ik zie afbeeldingen van de duivel voorbijschieten met zijn rode hoorntjes en zijn wapen en gemene lach. Wat de ander dan nog zegt en uitstraalt gaat aan mij voorbij.
Als een gesprek niet goed is verlopen dan kan ik daar nog dagen later over piekeren. Een gesprek is voor mij niet goed verlopen als ik last heb gehad van denkblokkades. Bij een denkblokkade ben ik zo volgelopen van de spanning dat ik niet goed meer kan luisteren en niet goed meer kan reageren. Soms ga ik dan over iets doordrammen door bijvoorbeeld een (onnodige) discussie voeren. Ik word dan onredelijk en dat voelt niet goed. De ander begrijpt er meestal niets van en soms ontstaan er conflicten en misverstanden. De ander aankijken lukt dan helemaal niet meer. Ik probeer dit wel preventief te vermijden door tijdig te signaleren bij mezelf dat het niet goed voelt en dit vervolgens ook te benoemen, maar dat is echt moeilijk en vraagt veel energie.
Er zijn dus diverse uitdagingen waar ik mee te maken heb als het gaat om: het herkennen van de emoties van de ander; dit juist interpreteren in de context; en hier vervolgens op een juiste manier te reageren. Ik heb moeite met oogcontact, ik blokkeer als de ander moeite heeft met mijn gefriemel en wordt afgeleid door beeldspraken. Anderzijds heb ik goed houvast aan de intonatie van de stem en het stellen van vragen.
Ik heb daarbij diverse afwegingen gemaakt wat voor mij nu de ideale manier is om hiermee om te gaan.
Bekijk hier het vervolg van deze blogreeks: De oplossing die ik gevonden heb voor mijn dilemma -wel of geen oogcontact-.
Geschreven door: Alice
Met dank aan een kennisportaal-lid voor het geven van feedback tijdens het schrijfproces.
We vinden het leuk als je in het berichtveld hieronder laat weten wat je van deze blogpost vindt en wat je er aan hebt gehad.
Wil je een overzicht van alle ervaringsverhalen op deze site, kijk dan hier.