De oplossing voor mijn dilemma -wel of geen oogcontact- – blogreeks Alice (5)
In deze reeks van vijf blogs schrijf ik over de uitdagingen die ik heb met face-to-face contact, oog-in-oog contact. Deze blogs heten:
- De moeite die ik heb met oogcontact hebben en om handen stil te houden
- Waarom ik -in de ogen kijken- moeilijk vind
- Hoe stemgeluid en het stellen van vragen mij helpt om de emoties van anderen te achterhalen
- Afleidende elementen waardoor ik mij minder op de ander kan concentreren
- De oplossing die ik gevonden heb voor mijn dilemma -wel of geen oogcontact- (deze blog)
Woord vooraf
Mijn naam is Alice en ik kreeg op middelbare leeftijd de diagnose Autisme Spectrum Stoornis. Deze diagnose kwam niet onverwacht. Wat ik moeilijk vond was dat ik ging (/moest) inzien dat ik in het afstemmen op de ander vaak echt niet zag wat er gebeurde.
Nu, zes jaar later, merk ik dagelijks dat ik erg veel heb geleerd en zelfs mijn Theory of Mind< id="target-id670aff180573e" class="collapseomatic_content "> Theory of mind (ToM) is het vermogen om zich een beeld te vormen van het perspectief van een ander en indirect ook van zichzelf. Men maakt gebruik van Theory of mind wanneer men beschrijft wat een ander ziet, voelt of denkt vanuit zijn perspectief (Bron + video uitleg).> is beter geworden.
Afgelopen jaren heb ik veel nagedacht over vroeger toen ik deze diagnose nog niet had. Wat mij erg bezig blijft houden is de vraag: “hoeveel aan informatie heb ik gemist doordat ik oogcontact niet goed kon vasthouden”?
Dilemma: moet ik mij wel of niet blijven ontwikkelen in het langer vast houden van oogcontact?
Wat zijn de afwegingen die ik gemaakt heb?
- Onbeleefd zijn in de beleving van de ander door hem niet aan te kijken, maar wel de goede focus hebben op de inhoud van het gesprek.
- Beleefd zijn en de ander blijven aankijken en de inhoud helemaal niet kunnen volgen.
- Open zijn over hoe ik het fijnste vind om met iemand anders te communiceren en dat zo is.
Ik heb uiteindelijk gekozen voor de derde optie en dit is hoe ik het doe:
Ik vertel de ander kort over mijn autisme. Letterlijk zeg ik dan “hopelijk stoort het je niet dat ik met mijn armband speel, maar mij geeft het rust en dan kan ik me beter op ons gesprek concentreren”. Als de ander een positieve reactie geeft dan zeg ik “dat komt omdat ik autisme heb en daardoor heb ik ook moeite om je te blijven aankijken”. Nog nooit heeft iemand hier negatief op gereageerd. Misschien is het wel zo dat ik onbewust selecteer. Iemand die ik niet vertrouw zou ik dit nooit vragen of vertellen.
De ander is dus meteen alert en nieuwsgierig en geeft aan “geen bezwaar”. Hierdoor ontstaat er bij mij rust en een gevoel van veiligheid. In het verleden, toen ik nog niet deze diagnose had, hebben hulpverleners aangegeven zich te storen aan mijn friemelen of krassen met mijn vingers over een arm. Dan vroegen ze vriendelijk of ik daarmee wilde stoppen. Een hulpverlener zei dat ik haar moest aankijken in het gesprek. Deze opmerkingen maakte mij boos en verward. Als iemand nu zou zeggen het een bezwaar te vinden dat ik weinig oogcontact maak of friemel met mijn armband dan zal ik mijn best doen om mij aangepast te gedragen. Als het dan toch niet gaat dan zal ik dat zeggen, maar ik wil liever dat het mij wel lukt.
Als mensen geen bezwaar maken dan komt plotseling de wens naar boven om meer van de ander te zien. Het vasthouden van oogcontact is dan iets langer en minder stressvol. Langer is ongeveer iets meer dan één minuut en dat zet ik bewust in. Zelden blijf ik zonder nadenken iemand op korte afstand langer (minder dan twee meter) aankijken. Als ik langer naar iemand kijk dan geniet ik daarvan en voel het als een overwinning op mezelf. Met die overwinning voel ik me ook verbonden met de ander. Dat is mogelijk het gevoel dat ik vaak heb gemist van “erbij horen”.
Dit was het laatste deel van de blogreeks. Bekijk hier het eerste deel van de reeks.
Geschreven door: Alice
Met dank aan een kennisportaal-lid voor het geven van feedback tijdens het schrijfproces.
We vinden het leuk als je in het berichtveld hieronder laat weten wat je van deze blogpost vindt en wat je er aan hebt gehad.
Wil je een overzicht van alle ervaringsverhalen op deze site, kijk dan hier.